een Nederlands meisje strijdt in de Spaanse burgeroorlog
288 pagina's
Yvonne Scholten werkte als buitenlandcorrespondente in Italië en als radioprogrammamaker voor Vara en NPS. In 1986 maakte ze voor de VPRO-radio een uitzending over Fanny Schoonheyt. Enige tijd geleden besloot Scholten de research opnieuw op te pakken, daartoe onder andere aangezet door de berichten over Tanja Nijmeijer, de Nederlandse vrouw die in Colombia voor de FARC strijdt. Ongeveer tegelijkertijd kwamen brieven boven water van Fanny Schoonheyt uit Spanje.
In Fanny Schoonheyt. Een Nederlands meisje strijdt in de Spaanse Burgeroorlog vertelt Yvonne Scholten het mysterieuze levensverhaal van een opmerkelijke vrouw. De avonturen van Fanny Schoonheyt (Rotterdam, 1912-1961) beginnen met haar droom journalist te worden. Ze vindt een baantje op de redactie van NRC Handelsblad waar ze bekende mannen ontmoet als Victor van Vriesland en mr. J. Huyts, volgens het journalistieke roddelcircuit een sovjetspion. Eind 1934 vertrekt ze naar Spanje waar ze probeert een bestaan als buitenlandcorrespondent op te bouwen. Maar in juli 1936 breekt de Spaanse Burgeroorlog uit. Fanny pakt het geweer op en krijgt zelfs bekendheid als 'de koningin van de mitrailleuse'. Tijdens haar Spaanse avonturen ontmoet zij Ramon Mercader, de latere moordenaar van Trotski. In 1938 wordt ze op geheime missie naar Parijs gestuurd. De nederlaag van de Spaanse Republiek brengt haar als vluchtelinge naar de Dominicaanse Republiek en vervolgens naar Curaçao, waar ze een bestaan opbouwt als de fotografe Fanny Lopez. Dit heldinnenverhaal blijkt ook een geschiedenis van zwijgen te zijn, want Fanny heeft haar moedige verrichtingen in de Spaanse Burgeroorlog angstvallig verzwegen. Zelfs haar dochter wist niet dat ze in Spanje had gevochten.
De Nederlandse Fanny Schoonheyt (1912-1961), praktisch, technisch, intelligent, belandde na een korte journalistieke carriere met bezoeken aan Moskou en Algerije, in 1936 in Barcelona. Daar vocht ze in de Spaanse Burgeroorlog vanaf het begin mee aan de kant van de Republikeinen. Ze verwierf zich de bijnaam 'koningin van de mitrailleur', raakte gewond, krabbelde op en kwam in Parijs terecht in 1938. Na het einde van de oorlog en de overwinning van de fascisten onder leiding van generaal Franco, weet Fanny, zwanger, te vluchten naar de Dominicaanse Republiek. Uiteindelijk wordt het Curacao. In 1961 sterft ze, statenloos, in Nederland. Yvonne Scholten heeft een interessant boek geschreven over een opmerkelijke vrouw, die na 1938 als het graf zweeg over haar belevenissen in de Spaanse Burgeroorlog. Leesvoer voor avontuurlijke vrouwen en alle anderen die de gebaande wegen liever mijden. Met een katern zwart-witfoto's, eindnoten en een bronnenoverzicht.
