174 pagina's
'Klara is terug. Zo. Daar staat het. Ik moet dit opschrijven, dan wordt het werkelijk, dan kan ik erin geloven.' Zo begint Liska, Klara's schoonzuster, haar dagboek, en zo begint een van de meest aangrijpende boeken over liefde in tijden van oorlog, over de liefde van een moeder voor haar kind.
Laat, meer dan drie maanden na het einde van de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding uit het kamp, is Klara terug in Parijs. Zij is onhoffelijk op het provocerende af, kan niet alleen zijn of met anderen, liegt, steelt en maakt zich vrolijk over de 'onverdraaglijke barmhartigheid' van haar vrienden. Maar het schokkendste is wel dat ze categorisch weigert haar kleine dochter Victoire terug te zien.
Afgemat en overspannen noteert de dagboekschrijfster dat zij niets van Klara begrijpt, en wanneer die eens iets vertelt, dan lijkt het 'als van een andere planeet, van een onbekende stam'.
Soazig Aaron schildert een portret - tegen alle politieke en moralistische cliché 's in - van een jonge vrouw, die als grootste daad van menselijkheid iets totaal onmenselijks van zichzelf verlangt: haar dochtertje niet meer terug te zien. Voor Klara het grootste bewijs van haar liefde.
De schrijver Jorge Semprun heeft Soazig Aaron openlijk bedankt voor dit ongewone meesterwerk, en in het voorwoord lezen we niet zonder ontroering: 'Wij kunnen nu rustig sterven: het voortbestaan van onze stem van getuigen is gewaarborgd; ze klinkt voort in deze prachtige roman.'
In fictieve dagboekvorm doet Angelika van juli tot half september 1945 verslag van de terugkomst uit Auschwitz in Parijs van haar schoonzus Klara. De verschrikkingen van 3 jaar kampleven hebben Klara lichamelijk en geestelijk gebroken. En al herstelt zij fysiek dankzij de goede zorg van Angelika, haar ziel is onherstelbaar geschonden. Categorisch weigert Klara te vragen naar het lot van haar man en haar 4-jarig dochtertje. Zij emigreert naar de V.S. zonder haar kind, dat zij niet wil belasten met haar oorlogsverleden, nog te hebben gezien. Dit aangrijpende romandebuut van de auteur (1949, Rennes), voormalig boekhandelaarster in Parijs, wordt ingeleid door Jorge Semprun en is bekroond met de Geschwister-Scholl-Preis 2004. In onopgesmukte taal en in een razend knappe vertelstructuur wordt de pijn van overleven niet zo zeer beschreven als wel onuitwisbaar getoond. Daarin is het werk verwant met dat van auteurs als Duras, Kertesz, Konrad, Primo Levi en Minco. Gebonden; kleine druk.
