207 pagina's
WERELDBIBLIOTHEEK
De avond voordat rechter K mives de echtscheidingszaak van zijn oude schoolvriend Imre Greiner moet behandelen, komt die hem bezoeken en vertelt hem over het leven dat hij en zijn vrouw Anna jarenlang hebben ge-leid. Een fa e van burgerlijkheid verborg voor de buitenwacht de totale mislukking die hun huwelijk was geworden. Terwijl Imre Greiner de waarheid achter die fa e blootlegt, dringt het tot rechter K mives door dat hijzelf een doorslaggevende rol heft gespeeld in de dramatische teloorgang van dat huwelijk.
De nacht voor de scheiding speelt zich af in een burgerlijk milieu, waarin keuzes worden gemaakt die voornamelijk door het verstand zijn ingegeven en waarin voor de diepere gevoelens geen plaats lijkt. S or M i beschrijft virtuoos wat een mens ervaart die tot inzicht komt in zijn eigen zieleleven, en die beseft wat hij heeft aangericht door die gevoelens een levenlang achter verstandelijke overwegingen verborgen te houden.
De 38-jarige rechter Komives moet de scheiding uitspreken van een oud-studiegenoot en diens vrouw. Komives heeft de vrouw voor haar huwelijk enkele keren ontmoet. Daags voor de zitting komen herinneringen daaraan boven en dat brengt hem tot twijfel over zijn leven, dat zich kenmerkt door starheid. In een tijd dat Boedapest snel verandert, begin jaren dertig, is hij al een lid van de oude garde. Zijn gedachten maken hem onzeker over de waarde van zijn loopbaan en zijn liefde voor zijn vrouw. Bij thuiskomst 's avonds laat treft hij de oud-studiegenoot aan, die hem het verhaal vertelt over het failliet van zijn huwelijk. De oorzaak daarvan confronteert de rechter met de keuzes in zijn eigen leven. Marai ontleedt scherp de teloorgang van de burgerij in het Hongarije van het interbellum. Het laatste deel van het boek, de confrontatie tussen twee mannen en hun verhouding tot dezelfde vrouw, doet denken aan 'Gloed'*, de roman uit 1942 die de herontdekking van Marai inluidde. Deze roman is van 1935 en werd in 1939 al in Nederland uitgebracht in een vertaling die voor deze uitgave is herzien. Gebonden; kleine druk.
