Monnik in de woestijn - Woorden van Abba Poimen
Vertaald en toegelicht door Maurits Pinnoy
Bij 'monniken' denken we tegenwoordig vooral aan kloosters. Maar de geschiedenis van het christelijk monachisme begint met kluizenaars. Ze verschijnen voor het eerst in Egypte vanaf het begin van de vierde eeuw, zodra het christendom gelegaliseerd is. Sommige overtuigde christenen zoeken dan naar nieuwe uitdagingen en trekken daarvoor de eenzaamheid van de woestijn in. Daar leiden ze een extreem bestaan van bidden, vasten en werken, van ascese en strijd tegen duivels en, soms, van hemelse visioenen.
Al vroeg gaat er van deze woestijnvaders (en ook een enkele woestijnmoeder) een grote fascinatie uit. Van heinde en verre komen mensen hen opzoeken en raadplegen, en ze schrijven teksten over deze christelijke helden. Vooral het genre van de apofthegma's ('uitspraken'), puntige gezegden waarmee een woestijnvader veelal antwoord geeft op een levensvraag, wordt bijzonder populair. Zo rond het jaar 500 komen er uitgebreide verzamelingen van deze apofthegma's, vertaald in de belangrijkste taal van het oosten, het Grieks (de woestijnvaders zelf spraken Koptisch). Zo zijn er collecties op thema (met uitspraken over bijvoorbeeld geestelijke groei, zelfbeheersing, berouw, ontucht) en op alfabet (met uitspraken geordend op naam van de woestijnvader).
In dit boekje richt Maurits Pinnoy (emeritus hoogleraar Griekse literatuur en godsdienst aan de KU Leuven) de schijnwerper op één zo'n woestijnvader: Abba Poimen (340-450). Poimens uitspraken getuigen van zijn nederige en begripvolle persoonlijkheid en van zijn realiteitszin. Hij is dus geen fanaticus of scherpslijper, al geldt hij vanuit modern standpunt misschien wel als 'streng'.
Uitg. Meinema, gebonden. Praktisch in nieuwstaat.
kst
P150518
