Een dertigjarige vrouwelijke dierenarts wordt verliefd op een vijfenveertigjarige musicus. De man, wiens voorgeschiedenis nog zal worden verhaald in Het woeden der gehele wereld, heeft zijn leven min of meer onder controle. Nu slaat de bliksem in. Hij wordt op zijn beurt hevig verliefd. Maar al snel is bij haar de verliefdheid aan het afnemen. Ze geeft daar op een even zorgeloze en ontactische als spontane en vanzelfsprekende wijze blijk van. Bij de man echter is de liefde ongebroken, hetgeen beklemmend contrasteert met de manier waarop hij wordt afgedankt. Onder de korenmaat is een roman die een indringend beeld geeft van de meeslepende en ontredderende invloed van de liefde. Is dit de nieuwe, vrouwelijke Don Juan, die luchtig voortschrijdt, op zoek naar wie zij maar met haar zachtheid kan verslinden, binden en weer loslaten? Deze vrouw kan noch wil verantwoordelijkheid aanvaarden voor het verdriet dat zij veroorzaakt. Van dit radeloze verdriet wordt in Onder de korenmaat op hartroerende wijze getuigenis afgelegd. Een componist van midden veertig, in wie men gemakkelijk allerlei trekken van de schrijver herkent, wordt verliefd op een jongere vrouwelijke dierenarts, Sylvia. Aanvankelijk wordt de liefde beantwoord, maar al spoedig is het bij Sylvia over. Zij blijkt het type vrouw dat de ene na de andere minnaar verslijt, maar hen dan tegelijk niet helemaal vaarwel kan zeggen. De componist heeft zoveel verdriet van de afwijzing dat hij er bijna aan ten gronde gaat. In deze roman treft men de bekende Maarten 't Hart-ingrediënten aan, zoals reminiscenties aan zijn gereformeerde afkomst en een veelvuldig te berde brengen van allerlei feiten uit de muziekgeschiedenis. Het geheel maakt een ambivalente indruk. Ontroerende stukken worden afgewisseld door passages op het randje van het larmoyante. Maar men blijft toch wel geboeid lezen.
