MALMBERGS NEDERLANDSE SCHOOLBIBLIOTHEEK
JOOST VAN DEN VONDEL
'**GYSBREGHT VAN AEMSTEL***
MET AANTEKENINGEN VAN DR. J. J. MAK
L.C.G. MALMBERG**1966** 'S- HERTOGENBOSCH
ARTIKEL INVENTARIS CODE 30.654
FORMAAT 193 X 130 X 06 + 85 PGS +94 GRS.
VERZENDING BINNEN BELGIE 2,61 EURO.
Joost van den Vondel (Keulen, 17 november 1587 – Amsterdam, 5 februari 1679) was een Nederlands dichter en toneelschrijver.
0.Inhoud· 1 Levensgeschiedenis · 2 Gedicht · 3 Werken o 3.1 Poëzie o 3.2 Drama's o 3.3 Gelegenheidsgedichten o 3.4 Literaire verhandeling o 3.5 Vertalingen · 4 Trivia · 5 Externe link
1.Levensgeschiedenis
Vondel werd geboren in Keulen waarheen zijn uit Antwerpen afkomstige doopsgezinde ouders vluchtten voor de Contrareformatie. In 1597 vestigden zij zich in Amsterdam. In 1610 trouwde hij met Mayke de Wolff (Keulen, 1586 - Amsterdam, 15 februari 1635). Vondel verdiende zijn brood in de kousenhandel die hij van zijn vader had overgenomen. Na de dood van prins Maurits in 1625 schreef Joost van den Vondel het treurspel Palamedes. De controverse rond Johan van Oldenbarneveldt en prins Maurits was de aanleiding. Vondel moest voor het werk terechtstaan. De forse boete van 300 gulden is door Albert C. Burgh betaald.
In 1641 ging Joost van den Vondel over tot de Rooms-Katholieke Kerk, wat hem veelal niet in dank werd afgenomen in de hoofdstad van de Republiek waar het calvinisme de belangrijkste religie was.
Na de faling (faillissement) van de kousenzaak in de Warmoesstraat werd hij Suppoost bij de Bank van Lening, waar hij in 1668 gepensioneerd werd.
Hij werd lid van de Brabantse rederijkerskamer "Het Wit Lavendel". Tijdens zijn carrière als kousenmaker begon hij, als bewonderaar van Seneca, en later de Griekse klassieken, zelf drama's te schrijven.
Vondel stierf in armoede: als zijn laatste werk dichtte hij spottend zijn grafschrift:
Hier leit Vondel zonder rouw,
Hy is gestorven van de kouw
2.Gedichten
OPSCHRIFT
Geen armer Wees op aerde zwerft
Dan die der Weezen Vader derft.
Der Weezen Vader derft hij niet,
Die Weezen troost in haer verdriet:
Dies sla uw oogen op ons neêr.
Ons aller Vader troost u weêr.
3.Werken
Tot Vondels bekendste werken horen zijn toneelstukken Gijsbrecht van Aemstel en Lucifer
Poëzie
· Den Gulden Winckel der Konstlievende Nederlanders (1613)
· Hymnus ofte Lofgesangh over de wijdberoemde scheepvaert der Vereenigde *Nederlanden (1613)
· Vorstelijcke warande der dieren (1617)
· Op de jongste Hollantsche Transformatie (1618)
· De Helden Godes (1620)
· Het lof der zeevaert (1623)
· Geboortklock van Willem van Nassau (1626)
· Bruyloftbed van P.C. Hooft en Helionora Hellemans (1627)
· Rommelpot van 't Hane-kot (1627)
· Verovering van Grol door Frederick Henrick, Prince van Oranje (1627)
· De Rynstroom (1630)
· Roskam (1630)
· Harpoen (1630)
· Een otter in 't bolwerck (1630)
· Geuse-vesper (1631)
· Decretum horribile (1631)
· Op Huygh de Groots verlossing (1632)
· Inwying der doorluchtige Schoole t'Amsterdam (1632)
· Kinderlijck (1632)
· Uitvaert van mijn dochterken (1633)
· Lyckklaght aan het Vrouwekoor, over het verlies van mijn ega (1635)
· Brieven der Heilige Maeghden, Martelaressen (1642)
· Aen de Beurs van Amsterdam (1643)
· J.J. Vondels Verscheide Gedichten (1644)
· Altaergeheimenissen (1645)
· Poezy (verzamelbundel) (1650)
· Inwijdinge van 't Stadhuis t'Amsterdam (1655)
· Het stockske van Joan van Oldenbarnevelt (1657)
· Zeemagazyn (1658)
· Wildzang (1660)
· Toneelschilt oft Pleitrede voor het toneelrecht (1661)
· Bespiegelingen van Godt en Godtsdienst (1662)
· Joannes de Boetgezant (1663)
· De Heerlijckheid der Kercke (1663)
· Uitvaert van Maria van den Vondel (1668)
5.Drama's
· Het Pascha ofte de Verlossing Israels uit Egypten [1] (1610)
· Hiërusalem verwoest [2] (1620)
· Palamedes of Vermoorde Onnooselheijd [3] (1625)
· De Amsteldamse Hecuba [4] (1626)
· Jozef of Sofompaneas (1635)
· Gijsbrecht van Aemstel (1637)
· Maeghden (1639)
· Gebroeders (1640)
· Joseph in Dothan (1640)
· Joseph in Egypten (1640)
· Peter en Pauwels (1641)
· Maria Stuart of Gemartelde Majesteit (1646)
· Leeuwendalers, lantspel (1647)
· Salomon (1648)
· Lucifer [5] (1654)
· Salmoneus (1657)
· Jeptha of Offerbelofte (1659)
· David in Ballingschap (1660)
· David hersteld (1660)
· Samson of Heilige wraak (1660)
· Adonias of Rampsalighe kroonzucht (1661)
· Batavische gebroeders of Onderdruckte vryheit (1663)
· Faëton of Reuckeloze stoutheit (1663)
· Adam in Ballingschap of Aller treurspelen Treurspel (1664)
· Zunchin of Ondergang der Sineesche heerschappije (1667)
· Noah of Ondergang der eerste wereld (1667)
6.Gelegenheidsgedichten
· 1627 - Bruyloftbed van Pieter Cornelisz. Hooft en Helionora Hellemans
· 1633 - Kinder-lyck (naar aanleiding van het overlijden van zijn zoon Constantijn)
· 1668 - Uitvaert van Maria van den Vondel
7.Literaire verhandeling
· 1650 - Aenleidinge ter Nederduitsche dichtkunste
8.Vertalingen
· Herkules in Trachin (Sophocles' Trachiniae) (1668)
