Aangeboden door CDJK
HEREN VAN DE THEE
roman van Hella Haasse
De eerste hoofdstukken.
De roman vertelt het levensverhaal van Rudolf Kerkhoven, een man die werkelijk geleefd heeft aan het eind van de negentiende eeuw en die het wilde maken in Nederlands-Indië.
Het verhaal loopt van zijn studietijd rond 1870, over succesvolle thee- en kinineplantages in Gamboeng, tot het groeiende ongeluk van zijn gezin in de jaren 1900.
In dit eerste deel lijkt Rudolf zonder veel problemen en vastberaden te werken aan zijn plannen.
Kerkhoven is een typische negentiende-eeuwse burger: een man, blank en geboren in Nederland, die het oerwoud ontgint en plantages aanlegt, die zich bezighoudt met landmeten, wetenschap, de beurs en de jacht, die werkt aan de toekomst en aan een deugdelijk gezin.
Hij beheerst zijn zaken en zijn leven, hij is een veroveraar van de kolonie en benut haar rijkdommen.
Dit eerste deel is het eenduidige leven van een negentiende-eeuwse heer van de thee.
Volgende hoofdstukken
In het tweede deel worden Kerkhovens veroveringen wranger.
Zijn succes is in de ogen van anderen slechts door inhaligheid bereikt.
Daarbij lijkt hij de echte noden van zijn gezin, en vooral van zijn vrouw Jenny Roosegaarde Bisschop, nooit te zien. Jenny blijkt het tegendeel van Rudolf: zij is een vrouw, blank maar geboren in de kolonie, die in het oerwoud duistere krachten vermoedt, die in huis blijft en vaak ziek is, die denkt aan het verleden en haar jeugd.
Zij voelt voortdurend een onbehagen, iets onbeheersbaars in het land en in de mensen van Indië en ze is zelf, wanneer ze aanvallen van hysterie krijgt, het onbeheersbare element in het gezin Kerkhoven.
Het verhaal van Jenny is de duistere zijde van Rudolfs eenduidige leven in het eerste deel.
De twee delen van Heren van de thee, waarin Rudolf voor de beheersing en Jenny voor het onbeheersbare staat, zijn ook in de vertelstructuur te herkennen.
Het eerste deel volgt Rudolfs perspectief en is dan ook rechtlijnig en chronologisch.
In dat verhaal komt echter een scheur bij de eerste ontmoeting tussen Rudolf en Jenny.
Vanaf dat moment komen ook haar gedachten en waarnemingen aan bod. Het verhaal wordt steeds fragmentarischer, korte stukken verhaal worden afgewisseld met citaten uit brieven, beschrijvingen van foto’s, jeugdherinneringen en dagboeknotities (Haasse kon daarbij putten uit het archief van de familie Kerkhoven, maar natuurlijk ook uit haar verbeelding).
Uitgave Querido,
Paperback, 306 pagina's
In NIEUWSTAAT
