HART VOOR ARCHITECTUUR IN EUROPA
Een 'kleine tocht' door de geschiedenis
Nico Nelissen
INHOUD
Voorwoord
Algemeen
0. Hart voor architectuurin Europa
Strijd tegen de verrommeling
0.1 Verrommeling in Europa
0.2 Hart voor architectuur als remedie?
0.3 Wat is (goede) architectuur?
0.4 Wat doet een architect?
0.5 Een stukje geschiedenis
0.6 Hartoctogoon
0.7 Geselecteerde projecten
Opgravingarchitectuur
1. Pompeii alsarchitectuurhandboek
Antieke architectuur blootgelegd
1.1 De uitbarsting van deVesuvius
1.2 De herontdekking van Pompeii
1.3 Romeinse stedenbouw
1.4 Stedenbouw en architectuur van Pompeii
1.5 Ruïnetoerisme versus ruïneus toerisme
1.6 Een open architectuurboek
Moskeearchitectuur
2. De Mezquita vanCordoba
Harteloze inbreuk in Moorse architectuur
2.1 Andalusië
2.2 Geschiedenis van de regio
2.3 Het stadsbeeld van Cordoba
2.4 Bezienswaardigheden
2.5 Mezquita
2.6 Harteloze confrontatie
2.7 Lijst van het Werelderfgoed
Kloosterarchitectuur
3. De Commanderij vanAlden Biesen
Liefdevol herstel van een complex
3.1 De Duitse Orde
3.2 Geschiedenis van Alden Biesen
3.3 Alden Biesen bezocht
3.4 Herbestemming van het complex
3.5 Een duivels dilemma
Adellijke architectuur
4. Casino at Marino inDublin
Een stijlvol zomerhuis á la Palladio
4.1Palladio
4.2 Palladiaanse stijl
4.3 William Chambers
4.4 Het zomerhuis Casino at Marino
4.5 Het buitenverblijf
4.6 Een schoolvoorbeeld?
Utopische architectuur
5. De Familistère inGuise
Hart voor de arbeidende klasse
5.1 De ideale samenleving
5.2 De ideale stad
5.3 De ideale industriële stad
5.4 De fabrikant Godin
5.5 De Familistère van Guise
5.6 Vele jaren later
5.7 Een droom of nachtmerrie?
Arbeidersarchitectuur
6. De Tuinwijk van Eisden
Redding van een mijnwerkerskolonie
6.1Kolenindustrie in de Kempen
6.2 Cité ouvrière
6.3 De Tuinstadgedachte
6.4 De Tuinwijk van Eisden
6.5 Verval en behoud
Gemaalarchitectuur
7. Het Woudagemaal bijLemmer
Friese strijd tegen het water
7.1 Strijd tegen het water
7.2 Stoomgemalen
7.3 Het stoomgemaal bij Lemmer
7.4 Het ensemble nader bekeken
7.5 Het machinepark in werking
7.6 Lijst van het Werelderfgoed
Mecenasarchitectuur
8. De Impuls van Hagen
Familiekapitaal ingezet voor de kunst
8.1 De stad Hagen
8.2 De ‘Hagener Impuls’
8.3 Het Karl Ernst Osthaus Museum
8.4 Een architectuurroute
8.5 Een cultuurmissie?
Villa-architectuur
9. De Villa Savoye inPoissy
Een weekendhuis volgens de regels
9.1 LeCorbusier vivant
9.2 Le Corbusier: een legende
9.3 Architect, stedenbouwer en beeldend kunstenaar
9.4 Vijf punten programma
9.5 De villa Savoye
9.6 Lotgevallen
Pronkstraatarchitectuur
10. De Gran Vía in Madrid
Een pronkstraat uitgedaagd
10.1 Een stukje geschiedenis
10.2 Het stadsbeeld van Madrid
10.3 Eclecticisme en Art Deco
10.4 La Gran Vía
10.5 Pronkgebouwen
10.6 Verval en opwaardering
Wederopbouwarchitectuur
11. Le Havre ná deverwoestingen
Een nieuw hart voor de stad
11.1 Vernieling dooroorlogsgeweld
11.2 Wederopbouwfilosofieën
11.3 De architect Auguste Perret
11.4 De wederopbouw van Le Havre
11.5 Stadhuis en kerk
11.6 Stedenbouwkundig monument?
Jaarbeursarchitectuur
12. Het Jaarbeurscomplexvan Leipzig
Transparantie voor de handel
12.1 Het stadsbeeld vanLeipzig
12.2 Transformatie van de stad
12.3 De Messe en Leipzig
12.4 Het nieuwe Jaarbeurscomplex
12.5 Paradijs voor speculanten?
Herstelarchitectuur
13. Het herstel van Amiens
Een stad in haar hart getroffen
13.1 Een stukje geschiedenis
13.2 Het stadsbeeld van Amiens
13.3 Markante historische gebouwen
13.4 Herstel
13.5 Hedendaagse architectuur
13.6 Hernieuwde levenskracht
Herbestemmingarchitectuur
14. Het Modemuseum inHasselt
Oud en nieuw voor de mode
14.1 De smaakvolste stad
14.2 Herbestemming van monumenten
14.3 Het voormalige Grauwzustersklooster
14.4 Italiaanse invloeden
14.5 De architect Vittorio Simoni
14.6 Verbale smaak
Kapelarchitectuur
15. De Mariakapel inMonte Tamaro
Een hartverscheurende kapel
15.1 Op studiereis
15.2 Monte Tamaro
15.3 De opdrachtgever
15.4 De architect Mario Botta
15.5 Het ontwerp van de kapel
15.6 Een bijzonder bezoek
Museumarchitectuur
16. Het Van Abbemuseum inEindhoven
Collectie opnieuw ondergebracht
16.1 Een groeiende collectie
16.2 De plannen van Abel Cahen
16.3 Ligging van het museum
16.4 Het museum nader bekeken
16.5 De inbreng van Maarten van Severen
16.6 Een mooi of lelijk museum?
16.7 Recidivisten?
Bibliotheekarchitectuur
17. De KrisLambertsbibliotheek in Oostende
Een dijk van een bibliotheek
17.1 Bibliotheekdossier
17.2 De Kris Lambertsbibliotheek
17.3 Ligging en programma van eisen
17.4 Architectuur van de bibliotheek
17.5 Het omgevingsplan
17.6 Het totaalresultaat
Toevoegingarchitectuur
18. De Duinenabdij inSint-Idesbald
Het monastieke leven in een nieuw habijt
18.1 Begin en einde van deDuinenabdij
18.2 Verval, opgraving en restauratie
18.3 Het museum nader bekeken
18.4 Het kloosterleven in de Middeleeuwen
18.5 Modern docudrama
18.6 De directe omgeving
18.7 Behoud van het monastieke erfgoed
Bibliomuseumarchitectuur
19. De Chester Beatty Library in Dublin
Boeken die het hart verwarmen
19.1 De stad Dublin
19.2 Van mijningenieur tot bibliofiel
19.3 Het bibliomuseum
19.4 De Chester Beatty Collection
19.5 De betekenis van de collectie
Dialoogarchitectuur
20. Het MAC's in GrandHornu
Aandacht voor hedendaagse Waalse kunst
20.1 Een impuls voorWallonië
20.2 Het initiatief
20.3 Dialoog tussen oud en nieuw
20.4 Het museum voor hedendaagse kunst
20.5 De architect Pierre Hebbelinck
20.6 Het tentoongestelde
20.7 Ambitie en durf
Reconversiearchitectuur
21. Kunst- enindustriemuseum in Roubaix
Reconversie van een voormalig zwembad
21.1 Industrie en socialisme
21.2 Textielindustrie in verval
21.3 Zwembad in Art Deco-stijl
21.4 Van zwembad naar museum
21.5 Een rijke collectie
21.6 Baden in cultuur
Vedettearchitectuur
22. De post-OSarchitectuur in Barcelona
Is er nog leven ná de Olympische Spelen?
22.1 Barcelona door deeeuwen heen
22.2 Catalaans bewustzijn
22.3 OS 1992: de deuren open
22.4 Post-OS 1992-architectuur
22.5 Internationale vedetten
Prestigearchitectuur
23. Valencia: stad vankunst en wetenschap
Drooglegging van een riviertak
23.1 Een stukje geschiedenis
23.2 Stadsbeeld van Valencia
23.3 Een krachtige vrouw
23.4 Santiago Calatrava en Norman Forster
23.5 La Ciudad de Artes et Sciencias
23.6 Prestigearchitectuur ter discussie
Groot(s)projectarchitectuur
24. De Kirchberg inLuxemburg
Staalkaart van hedendaagse architectuur
24.1 De stad Luxemburg
24.2 Europese instellingen
24.3 Gedaanteverandering van de Kirchberg
24.4 Architectonische promenade
24.5 Een onvoltooid architectuurparadijs?
Hoogbouwarchitectuur
25. Fifty TwoDegrees inNijmegen
Torenhoge architectuur
25.1 Een stukje geschiedenis
25.2 Hoogbouw ter discussie
25.3 Het belang van goed opdrachtgeverschap
25.4 Het architectenbureau Mecanoo
25.5 Fifty TwoDegrees
25.6 Verdere plannen
Nawoord
Literatuur
Gebonden, hardcover,
246 pagina's
Rijk geïllustreerd
In NIEUWSTAAT
(met naam voorin)
(CDJK FVS)
