Tijdschriften in Nederland 1770-1830
De achttiende eeuw ontdekt de kracht van het tijdschrift. Het nieuwe communicatiemiddel is overal in Europa een groot succes. Het tijdschrift volgt de actualiteit op de voet en biedt een open discussieforum voor nieuwe ontwikkelingen op wetenschappelijk, cultureel en politiek terrein: het ideale medium voor de Verlichtingsbeweging van de achttiende eeuw. Tegen het einde van de achttiende eeuw groeit het aantal tijdschriften enorm en neemt de specialisering sterk toe. In het cultuurhistorisch onderzoek was de aandacht tot dusver gericht op specifieke tijdschriften. In dit boek wordt voor het eerst de ontwikkeling van het Nederlandse tijdschrift als medium in de cruciale decennia rond 1800 geschetst. Sinds wanner zijn termen als 'tijdschrift', 'redacteur', 'abonnee' en 'jaargang' in gebrui kt? Hoeveel tijdschriften waren er? Op welke gebieden bewogen deze zich? Wat was hun invloed op de publieke opinie? In het kader van het grote NWO-project over de Nederlandse cultuur in Europese context heeft G.J. Johannes een studie geschreven over tijdschriften in Nederland in de jaren rond 1800. Hij heeft zich begrijpelijkerwijs geconcentreerd op het algemeen-culturele tijdschrift. Door materiële gegevens over aantallen, verspreiding en dergelijke te combineren met uitspraken in de tijdschriften zelf (zoals voorwoorden en voortgangsberichten) weet de auteur hier een goed beeld te geven van een medium dat heel belangrijk was voor de verbreiding van de Nederlandse cultuur in de periode 1770-1830. Er is maar weinig systematisch onderzoek gedaan naar tijdschriften en het materiaal is bibliografisch niet goed ontsloten. Deze studie is daardoor alleen al belangrijk. De auteur durft conclusies te trekken en heeft zijn beschouwing bovendien helder en duidelijk vorm gegeven.
